Khắc Khoải….
Dẫu vạn niềm đau lấp khoảng mờ
Muôn nghìn nỗi khổ mộng hoài ngơ
Tình chan thắm đượm nhưng mà ngỡ
Nghĩa hết nồng ươm lại chẳng ngờ
Mệt mỏi trăng nằm xuôi bóng lỡ
Âu sầu gió đuổi ngược dòng tơ
Tàn canh chợt thấy lòng tan vỡ
Cõi lạnh thềm hoang khắc khoải chờ ...
08.06.2016 Giang Hoa
Trăng Thu Buồn
họa thơ Giang Hoa: Khắc Khoải
Vườn thanh rầu rĩ giọt sương mờ
Ảm đạm thu rơi tiếc ngẩn ngơ
Lòng đã đi rồi bao mộng tưởng
Dạ còn để lại chút tình ngờ
Xót xa nối lại dây đàn đứt
Ai oán chôn vùi sợi chỉ tơ
Đom đóm lập lòe buồn ảo não
Gót sen thơ thẩn ánh trăng chờ…
8.6.2016 Lu Hà
Thơ đường đến nay với tôi vẫn là đề tài hắc búa nhất, mặc dù tôi đã sáng tác rất khiêm tốn, rất hạn chế so với các thể khác mà cũng được khoảng hơn 500 bài rồi. Tôi thích thơ lục bát, song thất lục bát, thơ mới 7 chữ, 8 chữ hay 5 chữ, chứ cái anh thơ đường này tôi rất ngại. Các thể khác phù hợp với tâm hồn bay bổng phiêu diêu của tôi đắm chìm nơi sông tình bể ái. Từ lâu tôi rất ngại làm thơ đường, lúc đầu mới học thì ham, sau lại say mệ làm thơ tình ái, khuân khổ thơ đường thì lại qúa gò bó. Ai đó mới chỉ có thuộc mấy bảng niêm luật, ngũ độ thanh, cổ phong, cách tân thôi chưa đủ nếu anh thiếu khẩu khí có duyên với thơ đường. Nhất là họa thơ người khác, thơ người ta làm âm điệu hình ảnh tượng trưng thanh thoát, phong phú mượt mà ngon ngọt như củ khoai nướng thơm tho, khi qua tay mình không khéo họa thành củ khoai hà, mình lại cố gò ép chữ nghĩa, bóp méo bôi nhọ nham nhở vào bài thơ xuớng của người ta mà cứ tưởng rằng: mình tài ba sáng tạo lắm thì thật chán ngán vô cùng. Thơ lên Facebook gía trị không phải bằng cái like của những người không hiểu biết dốt nát sống bằng cảm thích a dua hồ hởi hới mưng dù có thi nhau ngâm nga chỉ là một trò hề lố bịch mà thôi của đám người cuồng nộ háo danh quen thói mặc áo thụng vái nhau. Cứ vừa lỗ tai mình nôm na mách qué dễ hiễu, lai nhai nhúm chữ chữ nghĩa sáo rỗng phù hợp với trình độ kém cỏi trí tưởng tượng nông choẹt của mình thì mình mới khoái mới hâm mộ. Nói đến thơ đuờng tôi nhớ đến Lý Bạch, Đỗ Phủ, Nguyễn Du, Hồ Xuân Huơng và Bạch Cư Dị là những bậc thày mẫu mực thiên thu vạn cổ lưu truyền.
Trung Thu Nguyệt của Bạch Cư Dị
Vạn lý thanh quang bất khả ty,
Thiên sầu ích hận nhiễu thiên nhai.
Thuỳ nhân lũng ngoại cửu chinh thú,
Hà xứ đình tiền tân biệt ly.
Thất sủng cố cơ quy viện dạ,
Một phiên lão tướng thướng lâu thì.
Chiếu tha kỷ hứa nhân trường đoạn,
Ngọc thố ngân thiềm viễn bất tri.
Bản dịch của Tản Đà:
Bóng đâu? Trong sáng vô ngần!
Sầu thêm, giận đắm cõi trần khắp nơi.
Đóng lâu đồn thú kia ai,
Biệt ly buổi mới đâu người trước sân?
Canh khuya, ai đó phi tần,
Vua không yêu nữa tần ngần về cung.
Biên thành thế giữ không xong,
Bạc đầu, ông tướng thong dong lên chòi.
Soi cho đứt ruột bao người,
Thiềm thừ, ngọc thỏ trên trời biết chi!
Lê Nguyễn Lư dịch lại cũng bằng thơ đường rất hay:
Muôn dặm trăng trong sáng tuyệt vời
Sầu chan hận chứa khắp muôn nơi
Đồn xa đóng giữ kìa bao kẻ
Sân trước chia ly ấy mấy nơi.
Lão tướng lên lầu khi thất trận
Cung phi về viện lúc vua lơi
Soi cho đứt ruột bao người thế
Cóc thỏ mù xa há biết đời !
Nay đọc bài thi đuờng của Giang Hoa. Bỗng nhiên tôi thấy lòng mình cũng nôn nao se thắt lại. Cảm hứng trào dâng khi ngẫm nghĩ về kiếp phận nguời hồng nhan bạc mệnh, tả cảnh dạo chơi trong vườn lúc đêm trăng thu để miêu tả tâm trạng người cô phụ. Giang Hoa gọi tiêu đề là: " Khắc Khoải..." còn tôi họa lại là: " Trăng Thu Buồn "
Giang Hoa:
“Dẫu vạn niềm đau lấp khoảng mờ
Muôn nghìn nỗi khổ mộng hoài ngơ“
Lu Hà:
“ Vườn thanh rầu rĩ giọt sương mờ
Ảm đạm thu rơi tiếc ngẩn ngơ"
Vạn niềm đau nghìn nỗi khổ vùi lấp sao hết một khoảng trống vắng đơn côi lẻ loi mịt mờ dưới ánh trăng thu, lệ chảy châu sa hòa lẫn trong sương nhạt nhòa nuối tiếc ngẩn ngơ tuổi ngọc trăng tròn. Than ôi cho kiếp bồ liễu quần thoa nếu vì bát cơm manh áo xóa đói giảm nghèo làm dâu xứ người xa lạ.
Phận Gái Hồng Nhan
viết tặng Vũ Kim Ngân
Năm mười bảy tuổi em đi
Nhìn theo cha mẹ thầm thì con ơi!
Cánh chim lạc lối chân trời
Bâng khuâng xứ lạ rã rời non sông
Tưởng đâu ân ái vợ chồng
Sang ngang đứt sợi tơ hồng trời trao
Ngậm ngùi giọt lệ tuôn trào
Nấm mồ cỏ dại má đào tang gia
Bướm xuân cam chịu hoa gìa
Đồi thông gió hú đầm đìa hạt sương
Ngẫm mình thân gái dặm trường
Trông chòm mây bạc quê hương xa vời
Thuyền em bão tố dưới trời
Bọt bèo kiếp phận mảnh đời buồn trôi
Đá vàng em đã mất rồi
Tình yêu tan nát đơn côi lạc loài
Chất chồng gánh nặng đôi vai
Mảnh mai bồ liễu trần ai phũ phàng
Đắng cay bến mộng cung hằng
Đôi bờ trong đục lỡ làng tuổi xuân
Bơ vơ mấy bận trăng tuần
Đông về gió Sở mây Tần tàn phai
Phòng the giá lạnh canh dài
Ngoài sân nức nở nguyệt đài liễu buông
Dế ca đàn hạc mênh mông
Tim em trống trải cánh đồng cỏ dâu
Thương ai ngồi dưới chân cầu
Hai thân rầu rĩ mái đầu bạc phơ!
16.1.2015 Lu Hà
Giang Hoa:
“ Tình chan thắm đượm nhưng mà ngỡ
Nghĩa hết nồng ươm lại chẳng ngờ“
Lu Hà:
“ Lòng đã đi rồi bao mộng tưởng
Dạ còn để lại chút tình ngờ“
Tình yêu là gì mà con người ta trên cõi đời này khổ vậy? Tình chan thắm mà còn bỡ ngỡ, nghĩa hết lửa lòng nguội tàn uơm lại hồi sinh bao hy vọng mộng tưởng, một chút tình thừa đầy ngờ vực. Than ôi cho kiếp con tằm nhả tơ...
Tình Yêu Là Gì?
Yêu là mất linh hồn một nửa
Còn nưả kia tỉnh táo làm người
Khi yêu mà phải thiệt thòi
Dở khôn dở dại bồi hồi nôn nao
Yêu tha thiết làm sao cưỡng lại
Trái tim côi tê tái mảnh hồn
Đợi chờ xao xuyến nụ hôn
Băn khoăn khắc khoải bồn chồn ngẩn ngơ
Cũng có lúc bơ phờ mệt mỏi
Bởi tình yêu đắm đuối hẹp hòi
Tương lai mờ mịt xa xôi
Thân tàn ma dại cuộc đời khổ đau
Yêu chan chứa thêu thùa ngây ngất
Ruợu bồ đào ánh mắt của ai
Tiên nga tấu nhạc bên tai
Mưa ngàn sóng dội phôi phai trăng ngà
Yêu cho lắm ghét nhau cũng lắm
Lòng hận thù ảm đạm thiên thu
Dìm nhau trong cõi mù sa
Hồn ma tức tưởi la đà trời mây
Yêu là để đắng cay tủi nhục
Chịu âm thầm tan tác điệu cười
Mà sao chẳng nói nên lời
Vùng vằng giận dỗi suốt đời chẳng quên
Kià những kẻ thuyền quyên quân tử
Chữ tình yêu khó hiểu làm sao
Mộng hồn ta cứ lao đao
Canh khuya trằn trọc nghẹn ngào thở than...
Cõi trần thế gian nan khổ tận
Vướng vào yêu lận đận cho đời
Phù du trôi nổi chơi vơi
Không yêu cũng khổ lẻ loi lạc loài...!
27.10.2012 Lu Hà
Giang Hoa:
“Mệt mỏi trăng nằm xuôi bóng lỡ
Âu sầu gió đuổi ngược dòng tơ “
Lu Hà:
“Xót xa nối lại dây đàn đứt
Ai oán chôn vùi sợi chỉ tơ “
Mệt mỏi trăng nằm theo phương pháp miêu tả nhân cách hóa. Trăng cũng biết mệt mỏi như người sao? Dạ vâng, trăng có chị Hằng Nga vì hận người chồng bạc bẽo mà ngàn thu cung quế, nằm xuôi lỡ dở tình thế gian chỉ còn biết âu sầu đuổi theo gió ngược dòng thời gian trách Nguyệt Lão nhầm lẫn xe chỉ kết tơ với chàng Hậu Nghệ. Xót xa nối lại dây đàn, ai oán thiên sầu vạn cổ vùi lấp sợi chỉ hồng buộc cổ tay tạo nên cảnh phu thê ngang trái.
Ngày từ thời nhà Đuờng Đỗ Phủ đã dùng trăng để miêu tả tâm trạng người thiếu phụ cô phòng qua bài Nguyệt Dạ:
"Kim dạ Phu Châu nguyệt
Khuê trung chỉ độc khan
Dao liên tiểu nhi nữ
Vị giải ức Tràng An
Huơng vụ vân hoàn thấp
Thanh huy ngọc tỳ hàn
Hà thời ỷ hư hoảng
Song chiếu lệ ngân can "
Mấy ngàn năm sau, có cụ Tản Đà nhà ta dịch ra bằng thơ lục bát:
Đêm Trăng Sáng
"Châu Phu này lúc trăng soi
Buồng the đêm vắng riêng coi một mình
Đoái thương thơ dại đầu xanh
Tràng An chửa biết đem tình nhớ nhau
Sương sa thấm ướt mái đầu
Cánh tay ngọc trắng lạnh màu sáng trong
Bao giờ tựa bức màn không
Gương soi chung bóng lệ dòng dòng khô "
Giang Hoa:
“ Tàn canh chợt thấy lòng tan vỡ
Cõi lạnh thềm hoang khắc khoải chờ ...“
Lu Hà:
“ Đom đóm lập lòe buồn ảo não
Gót sen thơ thẩn ánh trăng chờ…”
Bảng giờ một ngày là 24 tiếng chia đều 12 con giáp, thường về đêm là 5 canh ngày 6 khắc. Mỗi canh khoảng 2 tiếng đồng hồ. Nữ sĩ Giang Hoa dùng chữ " tàn canh" tức là giờ dần khoảng 3 giờ đến 5 giờ sáng. Thời gian này cũng là lúc gà gáy sáng, một đêm thức trắng trằn trọc băn khoăn bao nỗi sầu tư thì cũng là lúc chợt ngô ra lòng mình tan vỡ, tình yêu hết hy vọng như ánh trăng vàng võ lay lắt bên thềm khắc khoải chờ...? Còn chờ đợi gì nữa khi Lu Hà mô ta chỉ thấy đom đóm bay lập lòe gót sen hồng thiếu phụ ảo não thơ thẩn dưới ánh trăng chơi mờ nhạt như thấy có linh hồn ma tàn lụi dần để chỉ một mối tình đã chết.
Thật là một đêm tha thẩn trong vườn với vầng trăng buồn thiên sầu vạn cổ.
Mô tả về cuộc tình tan vỡ tôi sực nhớ có chuyển dịch thơ Mai Hoài Thu hình như từ 8 chữ sang thơ song thất lục bát?
Đêm Buồn Thiếu Phụ
chuyển thể thơ Mai Hoài Thu: Tan Vỡ
Đêm! Đêm xuống, giọt sầu tê tái
Em mong anh trở lại một lần
Trong mơ hồn vẫn hân hoan
Vòng tay ôm chặt thật ngoan dạt dào...
Tình mình vẫn thuở nào say đắm
Trái tim yêu đằm thắm ngất ngây
Mà sao tan vỡ chua cay
Nỗi niềm cay đắng vơi đầy nỉ non...
Từng đêm xuống cô đơn buồn tủi
Chén lệ đầy mang nỗi thương đau
Đoạn trường dâu bể chìm sâu
Đời em mệt mỏi dãi dầu anh ơi!...
Duyên tình vỡ chơi vơi không lối
Thuyền lang thang không tuổi lênh đênh
Lẽ nào em đã nợ anh
Cánh hoa rơi rụng đầu xanh uá tàn...
Đêm tàn lụi hồn than tóc rối
Mộng tưởng hoang bóng tối mông lung
Thiên thần nhỏ lệ bao dung
Bờ môi khô lạnh trập trùng biển khơi...
Đêm hiu quạnh tả tơi mù mịt
Đêm cuả Thu da diết đợi chờ
Nhớ anh thổn thức bơ phờ
Dòng sông lặng lẽ hững hờ xa trôi
Thuyền mất lái không nơi bến đậu
Thèm bờ vai che chở cho em
Tìm đâu giây phút êm đềm
Cuồng điên giông tố màn đêm não nùng...!
9.6.2012 Lu Hà
Bình thơ ngày 8.6.2016 Lu Hà
No comments:
Post a Comment